Economische afhankelijkheid van de sector 

Hoewel het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) zich profileert als onafhankelijk, is het in de praktijk volledig afhankelijk van de financiering door de aangesloten banken, verzekeraars en andere financiële dienstverleners. Deze partijen betalen jaarlijks een bijdrage die het functioneren van het instituut volledig mogelijk maakt. Deze constructie brengt een structureel risico op belangenverstrengeling met zich mee. Het is zeer discutabel dat een klachteninstituut wordt betaald door exact de partijen waarover het geacht wordt te oordelen. Sterker nog: als verzekeraars niet meer bijdragen houdt het Kifid morgen op te bestaan.

Intransparant toezicht

De Raad van Toezicht van het Kifid wordt in jaarverslagen weliswaar benoemd, maar informatie over de (voormalige) functies en nevenactiviteiten van de leden ontbreekt. Het publiek heeft daarmee geen zicht op mogelijke (historische of actuele) banden met de financiële sector. Deze intransparantie over toezicht en governance schaadt de geloofwaardigheid van het instituut.

Liquidatietarief als ontmoedigingsmiddel

Het Kifid hanteert een zogenaamd liquidatietarief. Dat is de vergoeding die aan de deskundige wordt toegekend die de verzekerde tijdens de klachtenprocedure bijstaat. Dit heeft een afschrikwekkend effect  als consumenten deskundige hulp inschakelen. Als je door de hulp van de deskundige gelijk krijgt, dan zijn de kosten daarvan vele honderden guldens en bij een advocaat enkele duizenden. Het Kifid wijst dan toch maar een fooitje toe van 50-100 euro.. De rechtsongelijkheid is evident: financiële instellingen hebben vrijwel altijd toegang tot juridische bijstand, terwijl de consument in feite gestraft wordt als hij zich adequaat wil laten vertegenwoordigen. En dát terwijl op hun website staat dat ze een gelijk speelveld willen creëren. Haaks op de werkelijkheid dus!

Conclusie Kifid is in haar huidige vorm niet in staat om het vertrouwen van de consument in eerlijke en onafhankelijke geschilbeslechting structureel waar te maken. De economische afhankelijkheid van de sector, het intransparante toezicht en het ontmoedigende liquidatietarief vormen samen een fundamenteel obstakel voor laagdrempelige, evenwichtige en rechtvaardige toegang tot geschillenbehandeling.

Hervorming van Kifid is dringend noodzakelijk. Onafhankelijke financiering, volledige openheid over toezichtstructuren en het schrappen van liquidatietarieven voor consumenten zijn minimale vereisten om het instituut te kunnen blijven beschouwen als een legitieme vorm van geschilbeslechting binnen het financiële domein.