Veiligheid en zekerheid bieden

Verzekeringen dienen u een veilig gevoel te geven voor eventuele tegenvallers.

Een schadeverzekering hebben we allemaal nodig en daar betalen we veel geld voor. We hopen die nooit te hoeven te gebruiken.

Voor de meeste mensen is een verzekering hun belangrijkste bron van zekerheid tegen het brede scala aan (on)bekende risico's die hun leven mogelijk op zijn kop kunnen zetten. Daarnaast zijn er uitgebreide soorten bedrijfsverzekeringen die een aantal risico’s voor wat betreft gebouwen, inhoud, logistiek, stagnatie en al het andere in de samenleving beloven te dragen.

Helaas ontwerpt de verzekeringsindustrie vooral modellen om ons tekort te doen. In plaats van nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie te gebruiken om het precieze risico van een klant te berekenen en een eerlijk premiehoogte te bepalen, bedenken verzekeraars allerlei nieuwe manieren om onze veiligheid en zekerheid te ondermijnen en hun winst te vergroten. Allemaal onder het mom van gemak, objectieve risicowetenschap en generiek door iedere verzekeraar overgenomen marktbrede beperkingen. Veranderen van verzekeraar biedt geen soelaas.

Als ik met insiders praat die in de branche werken, geven ze gemakkelijk en zelfs gretig toe dat verzekeringen doorgaans een “min of meer gedwongen aankoop” zijn. De consument is het daar in het algemeen mee eens. Schadeverzekeraars behoren tot de minst betrouwbare partners, zorgverzekeraars worden zelfs het meest gehaat.  In een recent rapport van Caliber, een adviesbureau op het gebied van reputatiemanagement, zien consumenten verzekeringen "meer als een noodzakelijk kwaad dan als iets dat grotendeels waardegedreven is". Dus niet gedreven door het motief om van waarde voor het publiek te zijn maar om enorme winst te maken voor aandeelhouders.

En juist, nu verzekeren een cruciaal instrument is om de wereld veiliger te maken. Immers, door risico's te delen over grote en kapitaalkrachtige groepen, hoeft niemand de volledige last van materiële schades alleen te dragen. Dat gevoel van sociale solidariteit is de reden waarom veel vroege vormen van verzekeringen verbonden waren met vakbonden, gilden en gemeenschapsgroepen. En daarom is een verzekering vaak verplicht voor zaken als autorijden of wordt het verplicht gesteld door de hypotheekbank bij het kopen van een huis: het werkt beter als iedereen er samen in zit.

 Verzekeraars  veinzen dat ze "gemoedsrust" “en levensvreugde” verkopen en prijzen zichzelf aan als de partij die er altijd is  als je die nodig hebt”. Maar dat gevoel van veiligheid geldt niet langer op het moment dat je een grote schade hebt geleden. Van verzekerde en premiebetaler, verwordt je tot gedupeerde en crediteur.

Verzekeraars manipuleren bij schades een moeras van mazen en uitsluitingen om claims te kunnen weigeren, terwijl ze tegelijkertijd doorgaan met het verhogen van premies of soms met het helemaal opzeggen van polissen. Verzekeraars wensen  vooral klanten die nooit met rampen te maken krijgen en niets claimen. Het kunstmatig gecreëerde beeld van een meedenkende partij is een gotspe!

Achter het gordijn en in de donkere coulissen

Verzekeraars zijn -geholpen door het gedrocht van de zelfregulering- naar binnen gekeerde partijen, intransparant, huichelachtig, pietluttig en geheimzinnig als het gaat om het afwikkelen van schade. De afgewezen claims, de hogere premies de afgewezen dekking  vormen slechts het zichtbare topje van de ijsberg.  De complexe systemen die verzekeraars hebben gecreëerd om ons bij schade in het ongewisse te laten, zoveel mogelijk gegevens te verzamelen en winst te persen uit de klanten die ze moeten bedienen zijn voor de verzekerde onzichtbaar. En de verdere integratie van (kunstmatige) technologieën, maakt het voor verzekeraars nog eenvoudiger om ons op te lichten.

Dit alles terwijl deze bedrijven zich eenvoudig kunnen onttrekken aan het openbare debat, politiek, toezicht en de verantwoording als gevolg van de eerder genoemde zelfregulering.

In de afgelopen jaren waren verzekeringspolissen grotendeels gebaseerd op brede demografische categorieën zoals leeftijd en geslacht. Nu, met het enorme scala aan gegevens waartoe verzekeraars toegang hebben, worden consumenten niet alleen onderverdeeld op basis van hun objectieve risico's, maar ook op basis van hoeveel ze bereid zijn te betalen - een praktijk die prijsoptimalisatie wordt genoemd. Om die voorspellingen te doen, verzamelen en analyseren verzekeraars gegevens over individuen om gedetailleerde persoonlijke profielen te maken. Van rookt u, drinkt u alcohol, tot uw voorkeuren als het gaat om winkelen via het internet en welke browser je bij dat winkelen gebruikt.

Dit alles om te bepalen hoeveel een bepaalde consument in rekening moet worden gebracht. De gepersonaliseerde prijzen die het algoritme uitspuugt, zijn niet alleen gebaseerd op hoe riskant een persoon is in vergelijking met andere vergelijkbare mensen, maar ook op statistieken zoals Customer Lifetime Value, dus de voorspelde nettowinst die een klant gedurende zijn leven zal leveren.

Om dat magische prijskaartje te bepalen, zoomen verzekeringsmaatschappijen in op de details van uw leven. Ze kunnen naar het dak van uw huis kijken met behulp van Streetview, en geautomatiseerde beeldanalyse, of waar u rijdt op basis van gegevens van een slim apparaat in uw auto, of zelfs wat voor soort voedsel u eet door naar voedingstrackers te kijken, die worden aangeboden door verzekeraars die stellen u te helpen met lifestyle en fitness.

Verzekeraars kunnen ook kijken naar uw BKR-registratie, Centrale Informatie Systemen die door de verzekeraars van miljoenen gegevens wordt voorzien, postcode, berichten op sociale media en gewoonten voor het kijken van televisie of luisteren naar de radio. Deze gegevens kunnen vervolgens worden gecombineerd sociale data.

"We kunnen nu dingen weten die in het verleden alleen God wist, dankzij technologie, waaronder AI", zei de president van Sompo Holdings, een van de grootste verzekeringsmaatschappijen van Japan, vorig jaar.

Verzekeraars rechtvaardigen het bezit van zoveel gegevens door te zeggen dat het allemaal in naam van van het zo laag mogelijk houden van de premie is. Iedereen moet op eigen risico in rekening worden gebracht. De enige manier om die eerlijke prijs te kennen, is dat verzekeraars een enorme hoeveelheid informatie over elk individu hebben. Maar hoe ze precies tot die beslissingen komen, is grotendeels geheim. We moeten raden, dingen samenvoegen en de resultaten terug herleiden. De uitkomsten zijn vooral om verzekeraars te bevoordelen.

Met al deze wetenschap is het te voorspellen dat risicovolle mensen hun toegang tot verzekeringen zullen verliezen en alle anderen nooit hun verzekering zullen gebruiken. Het doel van verzekeringen als een manier om risico's collectief te bundelen is dan verloren gegaan. Het gaat dan alleen  om de giga- winsten voor de verzekeraars. Miljoenen mensen leggen premie in, terwijl de verzekeraar zelden of nooit hoeft uit te betalen.

Om te voorkomen dat verzekeraars de architecten van hun eigen ondergang worden door zo’n perverse financiële prikkel na te streven, dienen regelgevers in te grijpen, om bijvoorbeeld limieten af te dwingen. Tot op dit moment blijkt niemand in de wetgevende macht, in staat om deze handschoen op te pikken. Dat is met name, ik noem het voor de derde maal, vanwege de zelfregulering. Verzekeraars kunnen hun eigen regels opstellen.

Dat verzekeraars die vrijheid misbruikt hebben bij bijvoorbeeld de woekerpolisaffaire waarbij miljoenen verzekerden zijn bestolen, zou de politiek moeten doen besluiten het systeem van de zelfregulering grondig te herzien. 

Eric Horssius